ESA_logo_2020_Weiß
ESERO-Logo weiß

Klimadetektive Projekte 2022-2023

Thema des Projekts: Klimawandel

Titel des Projekts: Auswirkungen des Klimawandels auf das Feuchtgebiet "Salzsee aus feinem Sand" auf der Insel Samos.

Mannschaft: Wissensjäger

Sofouli 103   Samos   Griechenland   12 Alter des Schülers: 12-13 Jahre alt, 14-15 Jahre alt

Forschungsfrage

Die Forschungsfrage lautet, wie sich die Veränderung der klimatischen Bedingungen, die wir in den letzten Jahren auf der Erde erlebt haben, auf das Feuchtgebiet "Aliki Psili Ammos" auf Samos ausgewirkt hat.
Το ερευνητικό ερώτημα αφορά το πως η μεταβολή των κλιματικών συνθηκών που βιώνουμε στον πλανήτη τα τελευταία χρόνια έχει επιδράσει στον υδροβιότοπο της "Αλυκής Ψιλής Άμμου" στη Σάμο.

Zusammenfassung des Projekts

Das Untersuchungsgebiet der vorliegenden Untersuchung betrifft das Feuchtgebiet "Aliki Psili Ammos" und liegt im Südosten der Insel Samos. Es handelt sich um ein Feuchtgebietssystem, zu dem auch der verlassene Salzsumpf gehört, der im Laufe des Jahres saisonal überschwemmt wird. Dieses Gewässer ist von großer ökologischer Bedeutung, da es von seltenen Vögeln (Flamingos) zum Brüten aufgesucht wird, was den ästhetischen und touristischen Wert der Umgebung steigert. In den letzten Jahren haben sich die Wetterbedingungen und das Auftreten von meteorologischen Phänomenen verändert. So haben beispielsweise lange Trockenperioden, hohe Temperaturen und anhaltende Dürreperioden die natürlichen Prozesse an der Oberfläche verändert, was sich in sehr wichtigen Ökosystemen auf lokaler Ebene widerspiegelt, wie dem Feuchtgebiet des "Salzes aus feinem Sand". Die Morphologie, die Fläche, das Wasservolumen, die Tiefe und die Zeiträume, in denen das Feuchtgebiet mit Wasser überflutet wird, haben sich wahrscheinlich infolge des Klimawandels verändert. Auch das Auftreten von Wetterereignissen ist unvorhersehbarer, schneller und abrupter geworden und hat das Bild und die Bedingungen, die in dem betreffenden Gebiet vorherrschen und seine natürliche Umwelt prägen, weiter verändert. Ziel dieser Untersuchung ist es, zu prüfen, ob und inwieweit sich der Klimawandel, den wir in den letzten Jahren als Tatsache betrachten, auf den Wasserkörper des Feuchtgebiets ausgewirkt hat, und zwar in Form von Perioden, in denen er mit Wasser gefüllt ist, und Perioden, in denen er austrocknet. Ein Teilziel ist es, zu untersuchen, ob der Klimawandel Auswirkungen auf den Besuch des Sees durch Flamingos hat. Die Schüler recherchierten und verwendeten zunächst Daten, indem sie Informationen über das Untersuchungsgebiet aus dem Internet und anderen Quellen beschafften und so das Problem definierten. Anschließend wurden mit Hilfe von Eo Browser Satellitenbilder des Untersuchungsgebiets gesammelt und verglichen. Ergänzend wurden Feldbeobachtungen und Fotoshootings im Untersuchungsgebiet durchgeführt und erste Planungen für den Einsatz von Drohnen für Luftaufnahmen angestellt.

Η περιοχή μελέτης της παρούσας έρευνας αφορά τον υδροβιότοπο "Αλυκή Ψιλής Άμμου" και εντοπίζεται νοτιοανατολικά στο νησί της Σάμου. Πρόκειται για έναν σύστημα υγροτόπων που περιλαμβάνει την εγκαταλειμένη αλυκή η οποία πλημυρίζει εποχικά κατά τη διάρκεια του χρόνου. Το συγκεκριμένο υδάτινο σώμα έχει μεγάλη οικολογική σημασία καθότι το επισκέπτονται σπάνια πτηνά (φλαμίνγκο) για να αναπαραχθούν γεγονός που αναβαθμίζει αισθητικά και τουριστικά την γύρω περιοχή. Τα τελευταία χρόνια οι καιρικές συνθήκες όπως και η εκδήλωση των μετεωρολογικών φαινομένων έχει αλλάξει. Για παράδειγμα μεγάλες περίοδοι ανομβρίας, υψηλές θερμοκρασίες και παρατεταμένη ξηρασία έχουν διαφοροποιήσει τις επιφανειακές φυσικές διεργασίες γεγονός που καθρεφτίζεται σε πολύ σημαντικά οικοσυστήματα σε τοπικό επίπεδο όπως είναι αυτό του υδροβιότοπου της ''Αλυκής της Ψιλής Άμμου''. Η μορφολογία, η έκταση, ο όγκος νερού, το βάθος όπως και οι περίοδοι που πλημμυρίζει με νερό η περιοχή του υδροβιότοπου πιθανόν να έχει επηρεαστεί σαν συνέπεια της κλιματικής αλλαγής. Επίσης η εκδήλωση των καιρικών φαινομένων έχει γίνει απρόβλεπτη, πιο ραγδαία και απότομη αλλάζοντας περαιτέρω το πορτρέτο και τις συνθήκες που επικρατούν και διαμορφώνουν το φυσικό του περιβάλλον της περιοχής ενδιαφέροντος. Στόχος της έρευνας είναι να εξεταστεί εάν και κατά πόσο η κλιματική αλλαγή, την οποία θεωρούμε γεγονός τα τελευταία χρόνια, έχει επηρεάσει το υδάτινο σώμα του υδροβιότοπου αναφορικά με τις περιόδους πλήρωσης του με νερό και τις περιόδους όπου ξεραίνεται. Επιμέρους στόχος είναι να εξεταστεί αν υπάρχει αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στην επισκεψιμότητα της λίμνης από τα φλαμίγκο. Για τους σκοπούς της έρευνας οι μαθητές αρχικά και αξιοποίησαν δεδομένα αντλώντας πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από το διαδίκτυο και άλλες πηγές, οριοθετώντας έτσι το πρόβλημα. Στη συνέχεια, το βασικό κομμάτι της έρευνας στηρίχθηκε στην συλλογή και σύγκριση δορυφορικών εικόνων από την περιοχή μελέτης μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής Eo Browser. Συμπληρωματικά πραγματοποιήθηκαν και επιτόπου παρατηρήσεις και λήψεις φωτογραφιών στην περιοχή ενδιαφέροντος ενώ υπήρχε και αρχικός προγραμματισμός για την χρήση drone για εναέριες λήψεις.

Wichtigste Ergebnisse und Schlussfolgerungen

Die Forschungsmethodik wurde zunächst entlang der folgenden Achsen organisiert:
1) Literaturstudium zu dem Bereich, der die Schüler interessiert, und Suche nach Informationen.
2) Besuch des Gebiets und Beobachtung vor Ort (vor allem im Hinblick auf die Ankunft der Flamingos im See in diesem Jahr), Aufnahme von Boden- und Luftaufnahmen (mit einer Drohne),
3) Verarbeitung und Analyse von Satellitenbildern aus dem Untersuchungsgebiet mit Hilfe der Webanwendung Sentinel Hub Eo Browser.
In der Phase der Satellitenbildsuche wurden die Schüler in Arbeitsgruppen aufgeteilt, um sich die Arbeit zu teilen. Wir nutzten den Sentinel-2-Satelliten und eine Suche nach Bildern von 2016 bis heute, um den Zustand des Feuchtgebiets im Laufe der Zeit und das Vorhandensein von Wasser im Teich zu vergleichen. Die Schüler verwendeten den normalisierten Wasserindex NDWI in den verfügbaren Satellitenbildern nach Monat und Jahr.
Die wichtigsten Schlussfolgerungen, zu denen die Schülerinnen und Schüler bei ihren Recherchen mit den oben genannten Instrumenten gekommen sind, werden im Folgenden zusammengefasst.
Generell ist zu beobachten, dass sich der See in den letzten Jahren (2016 - 2023) nur langsam mit Wasser füllt und in vielen Fällen bis Januar eine Teilfüllung zu beobachten ist. Von Februar bis April scheint die Wassermenge am höchsten zu sein, und nach Mai beginnt sie deutlich zu sinken. Dies ist auf eine Abnahme der Niederschlagshäufigkeit in Kombination mit höheren Durchschnittstemperaturen zurückzuführen.
Eine weitere Schlussfolgerung, zu der die Schüler kommen, ist, dass der Wasserstand im Allgemeinen niedrig ist und die Wassermenge die meiste Zeit des Jahres gering ist. Dies kann sich negativ auswirken und die Zeiten beeinflussen, in denen Flamingos zum Brüten an den See kommen, da das Feuchtgebiet zu diesem Zweck Wasser benötigt.
Auch während des Zweijahreszeitraums 2018-2020 beobachteten die Studenten einen deutlichen Rückgang der Wasserstände im westlichen Teil des Sees. Schließlich ist es gut, die Forschung fortzusetzen.

Η μεθοδολογία της έρευνας οργανώθηκε αρχικά στους εξής άξονες:
1) Βιβλιογραφική μελέτη για την περιοχή ενδιαφέροντος από τους μαθητές και εύρεση πληροφοριών.
2) Επίσκεψη στην περιοχή και επί τόπου παρατήρηση (κυρίως σχετικά με την άφιξη των φλαμίγκο στη λίμνη για το φέτος), λήψη επίγειων φωτογραφιών και εναέριων (με Drohne),
3) Επεξεργασία και ανάλυση δορυφορικών εικόνων από την περιοχή έρευνας με την διαδικτυακή εφαρμογή Sentinel Hub Eo Browser.
Κατά το στάδιο της αναζήτησης δορυφορικών εικόνων οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες εργασίας για να επιμεριστεί ο όγκος εργασίας. Χρησιμοποιήσαμε τον δορυφόρο Sentinel 2 και μια αναζητήσαμε εικόνες από το 2016 έως και σήμερα για να συγκρίνουμε την κατάσταση του υγρότοπου με την πάροδο του χρόνου και την παρουσία νερού στην λιμνούλα. Οι μαθητές χρησιμοποίησαν τον κανονικοποιημένο δείκτη νερού NDWI στις διαθέσιμες δορυφορικές εικόνες ανά μήνα και έτος.
Τα βασικά συμπεράσματα που κατέληξαν οι μαθητές μέσα από την έρευνα τους με τα εργαλεία που προαναφέραμε συνοψίζονται παρακάτω.
Γενικά παρατηρείται ότι η λίμνη αργεί να γεμίσει με νερό τα τελευταία χρόνια (2016 - 2023) και παρατηρείται μερική πληρότητα σε πολλές περιπτώσεις μέχρι και τον Ιανουάριο. Από τον Φεβρουάριο μέχρι και τον Απρίλιο φαίνεται να έχει την μεγαλύτερη ποσότητα ενώ μετά τον Μάιο αρχίζει να ελαττώνεται σημαντικά. Αυτό οφείλεται στην μείωση της συχνότητας των βροχοπτώσεων σε συνδυασμό με τις υψηλότερες μέσες θερμοκρασίες.
Ένα άλλο συμπέρασμα που καταλήγουν οι μαθητές είναι ότι γενικά η στάθμη του νερού είναι χαμηλή και η ποσότητα νερού είναι μικρή το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Αυτό μπορεί να επιδρά αρνητικά και να επηρεάζει τις περιόδους που φτάνουν τα φλαμίνγκο στη λίμνη για να αναπαραχθούν καθώς για αυτό το σκοπό είναι απαρουίτητη η παρουσία νερού στην υδροβιότοπο.
Επίσης κατά τη διετία 2018-2020 οι μαθητές διαπίστωσαν αισθητή μείωση της στάθμης του νερού στο δυτικό τμήμα της λίμνης. Τέλος είναι καλό να συνεχιστεί η έρευνα περαιτέρω.

Wie geht es weiter? Maßnahmen, die etwas bewirken und zur Verringerung des Problems beitragen

Es stimmt, dass eine der ursprünglichen Visionen der am Projekt beteiligten Schüler und des Leiters des Forschungsteams darin bestand, anlässlich von "climate detectives" eine kontinuierliche Überwachung des Zustands des Feuchtgebiets durch die Erhebung von Felddaten (Probenahmen, Boden-/Drohnenfotos) und durch die Verarbeitung von Satellitendaten mit Webanwendungen wie Eo Browser zu starten. Ein weiteres Ziel war es, die Schüler für das Problem zu sensibilisieren und das Bewusstsein für die Problematik des Klimawandels und seine direkten Auswirkungen auf unser Land und unser Leben zu schärfen. Aus den Aussagen der SchülerInnen, die an dem Projekt teilgenommen haben, geht hervor, dass die oben genannten Ziele bis zu einem gewissen Grad erreicht wurden. Die Schüler sehen es als notwendig an, zur Lösung des Problems beizutragen, indem sie die Bürger über das Thema, das Problem, die Daten und die Art und Weise, wie sie die ganze Zeit geforscht haben, informieren. Ihr Anliegen ist es nun, die Ergebnisse zu verbreiten und das Bewusstsein in der Gesellschaft und im Staat zu schärfen. Sie glauben, dass jeder von uns etwas bewirken und Teil der Lösung des Problems werden kann.

Είναι αλήθεια ότι μία από τις αρχικές των μαθητών που ασχολήθηκαν με το Projekt αλλά και του υπευθύνου της ερευνητικής ομάδας ήταν με αφορμή το "climate detectives" να ξεκινήσει μία συνεχής παρακολούθηση της κατάστασης τουδροβιότοπου με λήψη δεδομένων πεδίου (δειγματοληψίες, φωτογραφίες επίγειες/εναέριες-drone) και μέσω επεξεργασίας δορυφορικών δεδομένων από διαδικτυακές εφαρμογές όπως o Eo Browser. Επίσης απώτερος σκοπός ήταν οι μαθητές να γνωρίσουν το πρόβλημα, να ευαισθητοποιηθούν στο θέμα της κλιματικής αλλαγής και των άμεσων επιδράσεων που έχει αυτή στον τόπο μας και στις ζωές μας. Γίνεται φανερό από τις μαρτυρίες των μαθητών που ασχολήθηκαν με το πρόγραμμα πως τα προηγούμενα ως ένα βαθμό έχουν επιτευχθεί. Αυτό που νιώθουν ανάγκη και που σκέφτονται οι μαθητές για τη συνέχεια είναι να συνεισφέρουν στη λύση του προβλήματος μέσα από ενέργειες ενημέρωσης των πολιτών για το θέμα, το πρόβλημα, τα δεδομένα, τον τρόπο που ερεύνησαν όλο αυτό το διάστημα. Μέριμνα τους πλέον αποτελεί η διάχυση των αποτελεσμάτων και η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας αλλά και της πολιτείας. Θεωρούν ότι η καθένας από μας μπορεί να κάνει τη διαφορά και να γίνει κομμάτι της λύσης του προβλήματος.

Projektposter:

Projektposter als PDF herunterladen

Dieses Projekt wurde automatisch ins Englische übersetzt.
Die Projekte werden von den Teams erstellt und sie übernehmen die volle Verantwortung für die gemeinsamen Daten.
← Alle Projekte