Podnebni detektivi Projekti 2022-2023
Naslov projekta: Kakovost zraka v porečju mesta Ioannina
Ekipa: Ζ - Ερευνητές
Πρότυπο Λύκειο Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων Ιωάννινα Grčija 11 Starost učenca: 16-17 let
Kako onesnaževala zraka, temperaturna inverzija in meteorološki dejavniki vplivajo na kakovost zraka v kotlini Ioannina.
Πως οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, η θερμοκρασιακή αναστροφή και οι μετεωρολογικοί παράγοντες επηρεάζουν την ποιότητα του αέρα του λεκανοπεδίου της πόλης των Ιωαννίνων.
Onesnaženost zraka je največje okoljsko tveganje za zdravje v Evropi, saj povzroča bolezni srca in ožilja ter dihal, ki vodijo v izgubo let zdravega življenja in v najhujših primerih v prezgodnjo smrt. Leta 2020 je bilo v Evropski uniji 71% mestnega prebivalstva izpostavljenega ravnem drobnih delcev s premerom 10 µm ali manj (PM10), kar je odstotek, ki presega raven zdravstvene smernice, ki jo je določila Svetovna zdravstvena organizacija. Ti delci se večinoma sproščajo iz trdnih goriv za ogrevanje gospodinjstev, pomemben vir pa je tudi cestni promet. Nekateri izvirajo tudi iz afriškega prahu, nekateri pa nastanejo v ozračju.
Visoke koncentracije trdnih delcev v mestu Ioannina, zlasti v zimskih mesecih, skupaj s temperaturno inverzijo (obrat temperature zraka, zadrževanje zračnih mas, ki se ne obnavljajo) ovirajo vertikalno gibanje zračnih mas in s tem zadrževanje onesnaževal v plasti blizu tal. Izpuščena onesnaževala, predvsem iz avtomobilov in dimnikov, se ne odstranijo, zato koncentracije suspendiranih delcev dosežejo zelo visoke vrednosti, vremenske razmere pa pojav še poslabšajo, tako da nastane pojav smoga, ki se pojavlja predvsem na območjih kotlin, Ta pojav je bil intenzivno opazovan v mesecu decembru 2022 v kotlini Ioannina in ob a) informacijah, ki smo jih imeli od občine Ioannina o podnebno nevtralnih mestih, b) dejstvu, da je ministrstvo (oddelek za kakovost ozračja) za stalno spremljanje ravni onesnaženosti zraka v naši regiji namestilo na dvorišču Standard GP.L Zosimaia (naša šola), avtomatsko merilno postajo za merjenje onesnaženosti zraka, c) naša ozaveščenost o okoljskih vprašanjih, raziskujemo, kako onesnaženost zraka, temperaturna inverzija in meteorološki dejavniki vplivajo na kakovost zraka v kotlini Ioannina, in predlagamo ukrepe za zmanjšanje težav.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί τον μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία στην Ευρώπη, προκαλώντας καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις που οδηγούν στην απώλεια ετών υγιούς ζωής και, στις σοβαρότερες περιπτώσεις, σε πρόωρους θανάτους. Το 2020 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 71% του αστικού πληθυσμού εκτέθηκε σε επίπεδα λεπτών αιωρούμενων σωματιδίων με διάμετρο 10 μm ή μικρότερη (PΜ10), ποσοστό που είναι πάνω από το επίπεδο κατευθυντήριων γραμμών για την υγεία που έχει ορίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Τα σωματίδια αυτά εκπέμπονται κυρίως από τα στερεά καύσιμα για οικιακή θέρμανση, ενώ σημαντικές πηγές αποτελούν επίσης και οι οδικές μεταφορές. Μερικά προέρχονται επίσης από την Αφρικανική σκόνη και μερικά σχηματίζονται στην ατμόσφαιρα.
Οι υψηλές συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στην πόλη των Ιωαννίνων, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες, σε συνδυασμό με τη θερμοκρασιακή αναστροφή (αναστροφή της θερμοκρασίας του αέρα, εγκλωβισμός αέριων μαζών που δεν ανανεώνονται) έχουν ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση των κατακόρυφων κινήσεων των αέριων μαζών και άρα τον εγκλωβισμό των ρύπων σε στρώμα κοντά στο έδαφος. Οι ρύποι οι οποίοι εκπέμπονται, κυρίως από τα αυτοκίνητα και τις καμινάδες δεν απομακρύνονται και οι συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων φτάνουν σε πολύ υψηλά επίπεδα, με τις καιρικές συνθήκες να επιβαρύνουν το φαινόμενο, δημιουργώντας έτσι το φαινόμενο της αιθαλομίχλης που εντοπίζεται κυρίως σε λεκανοπέδια, Το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε εντονότερα τελευταία το μήνα Δεκέμβριο του 2022 στο λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων και με αφορμή α) την ενημέρωση που είχαμε από τον Δήμο Ιωαννιτών για τις κλιματικά ουδέτερες πόλεις, β) το ότι το Υπουργείο (Τμήμα Ποιότητας Ατμόσφαιρας) για τη συνεχή παρακολούθηση των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης της περιοχής μας έχει εγκαταστήσει στην αυλή του Προτύπου ΓΕ.Λ Ζωσιμαίας Σχολής (του σχολείου μας), σταθμό αυτόματης μέτρησης αέριων ρύπων, γ) την ευαισθητοποίησή μας σε θέματα περιβάλλοντος, διερευνούμε πως οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, η θερμοκρασιακή αναστροφή και οι μετεωρολογικοί παράγοντες επηρεάζουν την ποιότητα του αέρα του λεκανοπεδίου της πόλης των Ιωαννίνων, προτείνοντας δράσεις για τη μείωση του προβλήματος.
Topografija območja vpliva na kopičenje onesnaževal pod določenimi meteorološkimi pogoji, zrak je zelo stabilen in plast hladnejšega, gostejšega zraka je blizu tal, nad njo pa je plast toplejšega zraka. To stanje, imenovano toplotna inverzija, preprečuje razpršitev emisij in pod njim se kopičijo onesnaževala. Vzroki onesnaževal so posledica antropogenih dejavnosti, zlasti izgorevanja trdnih goriv, biomase. S preučevanjem lokalnega tiska in iskanjem člankov smo preučili hitrost in smer vetra, temperaturo, vlažnost in meglo, število sončnih dni v zimski sezoni ter dneve, ko se pojavlja pojav temperaturne inverzije. Temperatura in sončno sevanje ter vodna para imajo pomembno vlogo pri toplotnih in fotokemičnih reakcijah v ozračju, intenzivnost sončnega sevanja pa pomembno vpliva na kemične reakcije, pri katerih nastajajo oblaki. Prek platforme EO Browser, ki združuje arhiv različnih misij opazovanja Zemlje in jo je mogoče uporabiti za iskanje satelitskih posnetkov katerega koli območja, ki nas zanima, smo zabeležili atmosferska onesnaževala formaldehid, dušikove okside NOx, žveplov dioksid SO2 ter trdne delce, dejavnike, povezane z onesnaženostjo zraka v porečju Ioannine v tem časovnem obdobju. Z vrednotenjem podatkov Sentinel-5P smo prek brskalnika EOBrowser ugotovili povečane vrednosti onesnaževal v mesecu decembru 2022, torej v obdobju, ko je bil v našem mestu opažen pojav smoga. V istem časovnem obdobju je merilna postaja na dvorišču naše šole zabeležila visoko koncentracijo delcev PM10. Trdni delci so drobni trdni ali tekoči delci in imajo dokazano velike negativne učinke na zdravje, saj zaradi svoje majhnosti zlahka prodrejo globoko v pljuča. V tem obdobju je bila izdana skupna ministrska odločba s priporočili za splošno prebivalstvo, osebe s povečanim tveganjem in priporočili za kratkoročne ukrepe za zmanjšanje emisij iz virov zgorevanja.
Η τοπογραφία της περιοχής επηρεάζει τη συσσώρευση των ρύπων και υπό ορισμένες μετεωρολογικές συνθήκες, ο αέρας είναι πολύ σταθερός και ένα στρώμα ψυχρότερου, πυκνού αέρα βρίσκεται κοντά στο έδαφος με ένα στρώμα θερμότερου αέρα πάνω. Αυτή η κατάσταση, που ονομάζεται θερμική αναστροφή, αποτρέπει τη διασπορά των εκπομπών και συσσωρεύει ρύπους κάτω από την αναστροφή. Τα αίτια των ρύπων είναι αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και ειδικότερα καύσης στερεών καυσίμων, βιομάζας. Διερευνώντας τον τοπικό τύπο, αναζητώντας άρθρα και τη σχετική βιβλιογραφία, εξετάσαμε ταχύτητα και διεύθυνση ανέμων, θερμοκρασία, υγρασία και ομίχλη, μέρες ηλιοφάνειας κατά τη χειμερινή περίοδο και ειδικότερα τις μέρες που παρατηρείται το φαινόμενο της θερμοκρασιακής αναστροφής. Η θερμοκρασία και η ηλιακή ακτινοβολία, οι υδρατμοί παίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλές θερμικές και φωτοχημικές αντιδράσεις στην ατμόσφαιρα και η ένταση του ηλιακού φωτός έχει σημαντική επίδραση στο ρυθμό των χημικών αντιδράσεων που παράγουν το νέφος. Καταγράψαμε μέσω της εφαρμογής EO Browser, μια διαδικτυακή πλατφόρμα που συνδυάζει ένα αρχείο διαφορετικών αποστολών παρατήρησης της Γης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εύρεση δορυφορικών εικόνων οποιασδήποτε περιοχής ενδιαφέροντος, τους ατμοσφαιρικούς ρύπους φορμαλδεΰδη, οξειδίων του αζώτου NOx, διοξείδιο του θείου SO2, καθώς επίσης και τα αιωρούμενα σωματίδια, παράγοντες που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων τη χρονική αυτή περίοδο. Αξιολογώντας τα δεδομένα Sentinel-5P, μέσω του EOBrowser, διαπιστώσαμε τις αυξημένες τιμές των ρύπων το μήνα Δεκέμβριο 2022, χρονική περίοδο που παρατηρήθηκε το φαινόμενο της αιθαλομίχλης στην πόλη μας. Την ίδια χρονική περίοδο ο σταθμός μέτρησης στην αυλή του σχολείου μας, κατέγραψε υψηλή συγκέντρωση σωματιδίων PM10. Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι μικροσκοπικά στερεά ή υγρά σωματίδια και έχει αποδειχθεί ότι έχουν μεγάλες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, δεδομένου ότι μπορούν εύκολα να διεισδύσουν βαθιά μέσα στους πνεύμονες λόγω του μικρού μεγέθους. Την περίοδο αυτή εκδόθηκε κοινή υπουργική απόφαση με συστάσεις στον γενικό πληθυσμό, στα άτομα αυξημένου κινδύνου και συστάσεις λήψης βραχυπρόθεσμων μέτρων μείωσης των εκπομπών από εστίες καύσης.
Onesnaževanje okolja in netrajnostna raba naravnih virov ogrožata naše zdravje, onesnaženost zraka ostaja glavna zdravstvena težava Evropejcev, zato je treba preprečevati onesnaženost zraka in se z njo spopadati, ne le ocenjevati izpostavljenost prebivalstva v porečju in ocenjevati obseg vpliva. Za izboljšanje kakovosti zraka, zmanjšanje emisij iz gospodinjstev in cestnega prometa so potrebni ukrepi za omejitev emisij žveplovega dioksida, dušikovih oksidov, suspendiranih drobnih delcev in saj ter zmanjšanje onesnaženosti zraka na ravni, ki ne veljajo več za zdravju škodljive. Zato:
- Nadaljnje raziskave za oceno izpostavljenosti prebivalstva porečja drobnim trdnim delcem in oceno velikosti učinkov
- uporaba okolju prijaznih načinov potovanja in prevoza s strani naše ekipe.
- objava v šolskem naravoslovnem časopisu o prehodu na čistejše oblike energije, ekološki zasnovi ogrevalnih naprav, zlasti za ogrevanje na trda goriva, uporabi prožnih sistemov upravljanja energije za zmanjšanje ali celo odpravo emisij onesnaževal.
- Razvoj informacijske kampanje za zmanjšanje energetskega odtisa
- Sodelovanje na dogodkih ob dnevu Evrope 9. maja o zmanjšanju emisij nanodelcev iz motorjev z notranjim izgorevanjem združljivih vozil, zmanjšanju emisij onesnaževal, okoljskih pobudah za ničelno onesnaževanje, biotski raznovrstnosti in krožnem gospodarstvu.
- Priprava in objava brošure na spletni strani šole in družbenih omrežjih za obveščanje in ozaveščanje državljanov, skupnosti študentov in lokalne skupnosti o varčevanju z energijo, obnovljivih virih energije, pametnih omrežjih, pametnih domovih in elektromobilnosti.
- Prihodnje sodelovanje naše šole v mreži šol za kakovost zraka v mestih
Η περιβαλλοντική ρύπανση, η μη βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων ενέχουν κινδύνους για την υγεία μας, η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί μείζον πρόβλημα υγείας για τους Ευρωπαίους και χρειάζεται πρόληψη και αντιμετώπιση της ρύπανσης του αέρα πέρα από την εκτίμηση της έκθεσης του πληθυσμού του λεκανοπεδίου και αποτίμηση του μεγέθους των επιπτώσεων. Με στόχο την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, τη μείωση εκπομπών από την οικιακή χρήση και τις οδικές μεταφορές χρειάζονται δράσεις για τον περιορισμό των εκπομπών του διοξειδίου του θείου, των οξειδίων του αζώτου, των αιωρούμενων λεπτών σωματιδίων, αιθάλης, μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε επίπεδα που δεν θεωρούνται πλέον επιβλαβή για την υγεία. Επομένως:
- Περαιτέρω έρευνα για την εκτίμηση της έκθεσης σε επίπεδα λεπτών αιωρούμενων σωματιδίων του πληθυσμού του λεκανοπεδίου και αποτίμηση του μεγέθους των επιπτώσεων
- Υιοθέτηση από την ομάδα μας φιλικών προς το περιβάλλον τρόπων μετακίνησης και μεταφοράς
- Δημοσίευση στο περιοδικό των φυσικών επιστημών του σχολείου μας για τη μετάβαση σε καθαρότερες μορφές ενέργειας, τον οικολογικό σχεδιασμό συσκευών θέρμανσης και ιδιαίτερα για τη θέρμανση με στερεά καύσιμα, εφαρμογή ευέλικτων συστημάτων διαχείρισης ενέργειας, για τη μείωση ή και μηδενισμό των εκπομπών αερίων ρύπων
- Ανάπτυξη ενημερωτικής καμπάνιας για την μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος
- Συμμετοχή στις εκδηλώσεις για την ημέρα της Ευρώπης, στις 9 Μαΐου, με θέμα τη μείωση των νανοσωματιδίων που εκπέμπονται από τους κινητήρες καύσεις των συμβατών οχημάτων, μείωση των εκπομπών ρύπων, περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες για μηδενική ρύπανση, βιοποικιλότητα και κυκλική οικονομία.
- Δημιουργία και ανάρτηση στην ιστοσελίδα του σχολείου, στα κοινωνικά δίκτυα, φυλλαδίου για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, της μαθητικής κοινότητας και της τοπικής κοινωνίας, για την εξοικονόμηση ενέργειας, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, έξυπνα δίκτυα, έξυπνα σπίτια, ηλεκτροκίνηση
- Μελλοντική συμμετοχή του σχολείου μας σε δίκτυο σχολείων για την ποιότητα του αέρα των πόλεων
https://zosimaiaperivallontiki.blogspot.com/
Ta projekt je bil samodejno preveden v angleščino.
Projekte oblikujejo ekipe, ki so v celoti odgovorne za skupne podatke.
← Vsi projekti
EN 
CS 
DA 
ET 
FI 
FR 
DE 
EL 
HU 
IT 
LV 
LT 
NL 
NB 
PL 
PT 
RO 
SK 
SL 
SV 
ES 