Proyectos de los Detectives del Clima 2022-2023
Título del proyecto: Impacto del cambio climático en el humedal "Lago Salado de Arena Fina" de la isla de Samos.
Equipo: Cazadores de conocimientos
Sofouli 103 Samos Grecia 12 Edad del alumno: 12-13 años, 14-15 años
La pregunta de investigación se refiere a cómo ha afectado al humedal de "Aliki Psili Ammos", en Samos, el cambio de las condiciones climáticas que hemos venido experimentando en el planeta en los últimos años.
Το ερευνητικό ερώτημα αφορά το πως η μεταβολή των κλιματικών συνθηκών που βιώνουμε στον πλανήτη τα τελευταία χρόνια έχει επιδράσει στον υδροβιότοπο της "Αλυκής Ψιλής Άμμου" στη Σάμο.
La zona de estudio de la presente investigación se refiere al humedal "Aliki Psili Ammos" y está situada al sureste de la isla de Samos. Se trata de un sistema de humedales que incluye la marisma salada abandonada que se inunda estacionalmente durante el año. Esta masa de agua tiene una gran importancia ecológica, ya que es visitada por aves poco comunes (flamencos) para reproducirse, lo que aumenta el valor estético y turístico de la zona circundante. En los últimos años han cambiado las condiciones meteorológicas y la aparición de fenómenos meteorológicos. Por ejemplo, los largos periodos de sequía, las altas temperaturas y las sequías prolongadas han alterado los procesos naturales superficiales, lo que se refleja en ecosistemas muy importantes a nivel local, como el humedal de la "Sal de Arena Fina". Es probable que la morfología, la superficie, el volumen de agua, la profundidad y los periodos en los que la zona del humedal se inunda de agua se hayan visto afectados como consecuencia del cambio climático. Asimismo, los fenómenos meteorológicos se han vuelto impredecibles, más rápidos y abruptos, lo que ha modificado aún más el retrato y las condiciones que prevalecen y conforman el entorno natural de la zona de interés. El objetivo de esta investigación es examinar si y en qué medida el cambio climático, que consideramos un hecho en los últimos años, ha afectado a la masa de agua del humedal en términos de periodos de llenado de agua y periodos en los que se seca. Un subobjetivo es examinar si existe un impacto del cambio climático en la frecuentación del lago por parte de los flamencos. En primer lugar, los alumnos investigaron y utilizaron datos obteniendo información sobre la zona de estudio en Internet y otras fuentes, definiendo así el problema. A continuación, la investigación se basó en la recopilación y comparación de imágenes por satélite de la zona de estudio a través de Eo Browser. Se llevaron a cabo observaciones de campo y sesiones fotográficas complementarias en la zona de interés y una planificación inicial para el uso de drones para fotografía aérea.
Η περιοχή μελέτης της παρούσας έρευνας αφορά τον υδροβιότοπο "Αλυκή Ψιλής Άμμου" και εντοπίζεται νοτιοανατολικά στο νησί της Σάμου. Πρόκειται για έναν σύστημα υγροτόπων που περιλαμβάνει την εγκαταλειμμένη αλυκή η οποία πλημμυρίζει εποχικά κατά τη διάρκεια του χρόνου. Το συγκεκριμένο υδάτινο σώμα έχει μεγάλη οικολογική σημασία καθότι το επισκέπτονται σπάνια πτηνά (φλαμίνγκο) για να αναπαραχθούν γεγονός που αναβαθμίζει αισθητικά και τουριστικά την γύρω περιοχή. Τα τελευταία χρόνια οι καιρικές συνθήκες όπως και η εκδήλωση των μετεωρολογικών φαινομένων έχει αλλάξει. Για παράδειγμα μεγάλες περίοδοι ανομβρίας, υψηλές θερμοκρασίες και παρατεταμένη ξηρασία έχουν διαφοροποιήσει τις επιφανειακές φυσικές διεργασίες γεγονός που καθρεφτίζεται σε πολύ σημαντικά οικοσυστήματα σε τοπικό επίπεδο όπως είναι αυτό του υδροβιότοπου της ''Αλυκής της Ψιλής Άμμου''. Η μορφολογία, η έκταση, ο όγκος νερού, το βάθος όπως και οι περίοδοι που πλημμυρίζει με νερό η περιοχή του υδροβιότοπου πιθανόν να έχει επηρεαστεί σαν συνέπεια της κλιματικής αλλαγής. Επίσης η εκδήλωση των καιρικών φαινομένων έχει γίνει απρόβλεπτη, πιο ραγδαία και απότομη αλλάζοντας περαιτέρω το πορτρέτο και τις συνθήκες που επικρατούν και διαμορφώνουν το φυσικό του περιβάλλον της περιοχής ενδιαφέροντος. Στόχος της έρευνας είναι να εξεταστεί εάν και κατά πόσο η κλιματική αλλαγή, την οποία θεωρούμε γεγονός τα τελευταία χρόνια, έχει επηρεάσει το υδάτινο σώμα του υδροβιότοπου αναφορικά με τις περιόδους πλήρωσης του με νερό και τις περιόδους όπου ξεραίνεται. Επιμέρους στόχος είναι να εξεταστεί αν υπάρχει αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στην επισκεψιμότητα της λίμνης από τα φλαμίγκο. Για τους σκοπούς της έρευνας οι μαθητές αρχικά έψαξαν και αξιοποίησαν δεδομένα αντλώντας πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από το διαδίκτυο και άλλες πηγές, οριοθετώντας έτσι το πρόβλημα. Στη συνέχεια, το βασικό κομμάτι της έρευνας στηρίχθηκε στην συλλογή και σύγκριση δορυφορικών εικόνων από την περιοχή μελέτης μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής Eo Browser. Συμπληρωματικά πραγματοποιήθηκαν και επιτόπου παρατηρήσεις και λήψεις φωτογραφιών στην περιοχή ενδιαφέροντος ενώ υπήρχε και αρχικός προγραμματισμός για την χρήση drone για εναέριες λήψεις.
La metodología de investigación se organizó inicialmente en torno a los siguientes ejes:
1) Estudio bibliográfico sobre el área de interés de los alumnos y búsqueda de información.
2) Visita a la zona y observación in situ (principalmente en relación con la llegada de flamencos al lago este año), toma de fotografías terrestres y aéreas (con un dron),
3) Procesamiento y análisis de las imágenes de satélite de la zona de estudio mediante la aplicación web Sentinel Hub Eo Browser.
Durante la fase de búsqueda de imágenes por satélite, los alumnos se dividieron en grupos de trabajo para repartirse la carga de trabajo. Se utilizó el satélite Sentinel 2 y una búsqueda de imágenes desde 2016 hasta la actualidad para comparar el estado del humedal a lo largo del tiempo y la presencia de agua en el estanque. Los alumnos utilizaron el índice de agua normalizado NDWI en las imágenes de satélite disponibles por mes y año.
A continuación se resumen las principales conclusiones a las que llegaron los alumnos a través de su investigación con las herramientas mencionadas.
En general, se observa que el lago ha tardado en llenarse de agua en los últimos años (2016 - 2023) y se observa un llenado parcial en muchos casos hasta enero. De febrero a abril parece tener la mayor cantidad y después de mayo comienza a disminuir significativamente. Esto se debe a una disminución de la frecuencia de las precipitaciones combinada con temperaturas medias más altas.
Otra conclusión a la que llegan los alumnos es que el nivel del agua suele ser bajo y la cantidad de agua es escasa la mayor parte del año. Esto puede tener un efecto negativo y afectar a los periodos en los que los flamencos llegan al lago para reproducirse, ya que para ello se necesita agua en el humedal.
Además, durante el bienio 2018-2020, los estudiantes observaron un marcado descenso del nivel del agua en la parte occidental del lago. Por último, es bueno seguir investigando.
Η μεθοδολογία της έρευνας οργανώθηκε αρχικά στους εξής άξονες:
1) Βιβλιογραφική μελέτη για την περιοχή ενδιαφέροντος από τους μαθητές και εύρεση πληροφοριών.
2) Επίσκεψη στην περιοχή και επί τόπου παρατήρηση (κυρίως σχετικά με την άφιξη των φλαμίγκο στη λίμνη για το φέτος), λήψη επίγειων φωτογραφιών και εναέριων (με drone),
3) Επεξεργασία και ανάλυση δορυφορικών εικόνων από την περιοχή έρευνας με την διαδικτυακή εφαρμογή Sentinel Hub Eo Browser.
Κατά το στάδιο της αναζήτησης δορυφορικών εικόνων οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες εργασίας για να επιμεριστεί ο όγκος εργασίας. Χρησιμοποιήσαμε τον δορυφόρο Sentinel 2 και μια αναζητήσαμε εικόνες από το 2016 έως και σήμερα για να. συγκρίνουμε την κατάσταση του υγρότοπου με την πάροδο του χρόνου και την παρουσία νερού στην λιμνούλα. Οι μαθητές χρησιμοποίησαν τον κανονικοποιημένο δείκτη νερού NDWI στις διαθέσιμες δορυφορικές εικόνες ανά μήνα και έτος.
Τα βασικά συμπεράσματα που κατέληξαν οι μαθητές μέσα από την έρευνα τους με τα εργαλεία που προαναφέραμε συνοψίζονται παρακάτω.
Γενικά παρατηρείται ότι η λίμνη αργεί να γεμίσει με νερό τα τελευταία χρόνια (2016 - 2023) και παρατηρείται μερική πληρότητα σε πολλές περιπτώσεις μέχρι και τον Ιανουάριο. Από τον Φεβρουάριο μέχρι και τον Απρίλιο φαίνεται να έχει την μεγαλύτερη ποσότητα ενώ μετά τον Μάιο αρχίζει να ελαττώνεται σημαντικά. Αυτό οφείλεται στην μείωση της συχνότητας των βροχοπτώσεων σε συνδυασμό με τις υψηλότερες μέσες θερμοκρασίες.
Ένα άλλο συμπέρασμα που καταλήγουν οι μαθητές είναι ότι γενικά η στάθμη του νερού είναι χαμηλή και η ποσότητα νερού είναι μικρή το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Αυτό μπορεί να επιδρά αρνητικά και να επηρεάζει τις περιόδους που φτάνουν τα φλαμίνγκο στη λίμνη για να αναπαραχθούν καθώς για αυτό το σκοπό είναι απαραίτητη η παρουσία νερού στην υδροβιότοπο.
Επίσης κατά τη διετία 2018-2020 οι μαθητές διαπίστωσαν αισθητή μείωση της στάθμης του νερού στο δυτικό τμήμα της λίμνης. Τέλος είναι καλό να συνεχιστεί η έρευνα περαιτέρω.
Es cierto que una de las visiones iniciales de los estudiantes implicados en el proyecto y del jefe del equipo de investigación era, con motivo del "climate detectives", iniciar un seguimiento continuo del estado del humedal mediante la toma de datos de campo (muestreos, fotos de tierra/aire-drone) y a través del tratamiento de datos de satélite mediante aplicaciones web como Eo Browser. Además, el objetivo final era sensibilizar a los estudiantes sobre el problema, concienciarlos sobre la cuestión del cambio climático y los efectos directos que tiene sobre nuestra tierra y nuestras vidas. De los testimonios de los estudiantes que han participado en el proyecto se desprende que los objetivos anteriores se han alcanzado en cierta medida. Lo que los alumnos sienten la necesidad y lo que se plantean para el futuro es contribuir a la solución del problema a través de acciones para informar a los ciudadanos sobre el tema, el problema, los datos, la forma en que han estado investigando todo este tiempo. Su preocupación ahora es difundir los resultados y sensibilizar a la sociedad y al Estado. Creen que cada uno de nosotros puede marcar la diferencia y formar parte de la solución del problema.
Είναι αλήθεια ότι μία από τις αρχικές βλέψεις των μαθητών που ασχολήθηκαν με το proyecto αλλά και του υπευθύνου της ερευνητικής ομάδας ήταν με αφορμή. με αφορμή το "climate detectives" να ξεκινήσει μία συνεχής παρακολούθηση της κατάστασης του υδροβιότοπου με λήψη δεδομένων πεδίου (δειγματοληψίες, φωτογραφίες επίγειες/εναέριες-drone) και μέσω επεξεργασίας δορυφορικών δεδομένων από διαδικτυακές εφαρμογές όπως o Eo Browser. Επίσης απώτερος σκοπός ήταν οι μαθητές να γνωρίσουν το πρόβλημα, να ευαισθητοποιηθούν στο θέμα της κλιματικής αλλαγής και των άμεσων επιδράσεων που έχει αυτή στον τόπο μας και στις ζωές μας. Γίνεται φανερό από τις μαρτυρίες των μαθητών που ασχολήθηκαν με το πρόγραμμα πως τα προηγούμενα ως ένα βαθμό έχουν επιτευχθεί. Αυτό που νιώθουν ανάγκη και που σκέφτονται οι μαθητές για τη συνέχεια είναι να συνεισφέρουν στη λύση του προβλήματος μέσα από ενέργειες ενημέρωσης των πολιτών για το θέμα, το πρόβλημα, τα δεδομένα, τον τρόπο που ερεύνησαν όλο αυτό το διάστημα. Μέριμνα τους πλέον αποτελεί η διάχυση των αποτελεσμάτων και η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας αλλά και της πολιτείας. Θεωρούν ότι η καθένας από μας μπορεί να κάνει τη διαφορά και να γίνει κομμάτι της λύσης του προβλήματος.
Descargar el cartel del proyecto en PDF
Este proyecto se tradujo automáticamente al inglés.
Los equipos crean los proyectos y asumen toda la responsabilidad de los datos compartidos.
← Todos los proyectos
EN 
CS 
DA 
ET 
FI 
FR 
DE 
EL 
HU 
IT 
LV 
LT 
NL 
NB 
PL 
PT 
RO 
SK 
SL 
SV 
ES 