Projets des détectives du climat 2022-2023
Titre du projet : Impact du changement climatique sur la zone humide "Salt Lake of Fine Sand" sur l'île de Samos.
L'équipe : Chasseurs de connaissances
Sofouli 103 Samos Grèce 12 Âge de l'élève : 12-13 ans, 14-15 ans
La question de recherche porte sur la manière dont le changement des conditions climatiques que nous avons connu sur la planète ces dernières années a affecté la zone humide du "Aliki Psili Ammos" à Samos.
Το ερευνητικό ερώτημα αφορά το πως η μεταβολή των κλιματικών συνθηκών που βιώνουμε στον πλανήτη τα τελευταία χρόνια έχει επιδράσει στον υδροβιότοπο της "Αλυκής Ψιλής Άμμου" στη Σάμο.
La zone d'étude de la présente recherche concerne la zone humide "Aliki Psili Ammos" et est située au sud-est de l'île de Samos. Il s'agit d'un système de zones humides comprenant un marais salé abandonné qui est inondé de façon saisonnière tout au long de l'année. Ce plan d'eau est d'une grande importance écologique car il est visité par des oiseaux rares (flamants roses) pour se reproduire, ce qui rehausse la valeur esthétique et touristique de la zone environnante. Ces dernières années, les conditions météorologiques et l'apparition de phénomènes météorologiques ont changé. Par exemple, les longues périodes de sécheresse, les températures élevées et les sécheresses prolongées ont altéré les processus naturels de surface, ce qui se reflète dans des écosystèmes très importants au niveau local, tels que la zone humide du "Sel de sable fin". La morphologie, la superficie, le volume d'eau, la profondeur et les périodes pendant lesquelles la zone humide est inondée sont susceptibles d'avoir été affectés par le changement climatique. En outre, les événements météorologiques sont devenus imprévisibles, plus rapides et plus brusques, ce qui modifie le portrait et les conditions qui prévalent et façonnent l'environnement naturel de la zone concernée. L'objectif de cette recherche est d'examiner si et dans quelle mesure le changement climatique, que nous considérons comme un fait ces dernières années, a affecté la masse d'eau de la zone humide en termes de périodes de remplissage et de périodes d'assèchement. Un sous-objectif est d'examiner si le changement climatique a un impact sur la fréquentation du lac par les flamants roses. Les élèves ont d'abord recherché et utilisé des données en obtenant des informations sur la zone d'étude à partir d'Internet et d'autres sources, définissant ainsi le problème. Ensuite, la recherche s'est basée sur la collecte et la comparaison d'images satellites de la zone d'étude à l'aide d'Eo Browser. Des observations complémentaires sur le terrain et des prises de vue ont été réalisées dans la zone d'intérêt, ainsi qu'une planification initiale de l'utilisation de drones pour la photographie aérienne.
Η περιοχή μελέτης της παρούσας έρευνας αφορά τον υδροβιότοπο "Αλυκή Ψιλής Άμμου" και εντοπίζεται νοτιοανατολικά στο νησί της Σάμου. Πρόκειται για έναν σύστημα υγροτόπων που περιλαμβάνει την εγκαταλειμμένη αλυκή η οποία πλημυρίζει εποχικά κατά τη διάρκεια του χρόνου. Το συγκεκριμένο υδάτινο σώμα έχει μεγάλη οικολογική σημασία καθότι το επισκέπτονται σπάνια πτηνά (φλαμίνγκο) για να αναπαραχθούν γεγονός που αναβαθμίζει αισθητικά και τουριστικά την γύρω περιοχή. Τα τελευταία χρόνια οι καιρικές συνθήκες όπως και η εκδήλωση των μετεωρολογικών φαινομένων έχει αλλάξει. Για παράδειγμα μεγάλες περίοδοι ανομβρίας, υψηλές θερμοκρασίες και παρατεταμένη ξηρασία έχουν διαφοροποιήσει τις επιφανειακές φυσικές διεργασίες γεγονός που καθρεφτίζεται σε πολύ σημαντικά οικοσυστήματα σε τοπικό επίπεδο όπως είναι αυτό του υδροβιότοπου της ''Αλυκής της Ψιλής Άμμου''. Η μορφολογία, η έκταση, ο όγκος νερού, το βάθος όπως και οι περίοδοι που πλημυρίζει με νερό η περιοχή του υδροβιότοπου πιθανόν να έχει επηρεαστεί σαν συνέπεια της κλιματικής αλλαγής. Επίσης η εκδήλωση των καιρικών φαινομένων έχει γίνει απρόβλεπτη, πιο ραγδαία και απότομη αλλάζοντας περαιτέρω το πορτρέτο και τις συνθήκες που επικρατούν και διαμορφώνουν το φυσικό του περιβάλλον της περιοχής ενδιαφέροντος. Στόχος της έρευνας είναι να εξεταστεί εάν και κατά πόσο η κλιματική αλαγή, την οποία θεωρούμε γεγονός τα τελευταία χρόνια, έχει επηρεάσει το υδάτινο σώμα του υδροβιότοπου αναφορικά με τις περιόδους πλήρωσης του με νερό και τις περιόδους όπου ξεραίνεται. Επιμέρους στόχος είναι να εξεταστεί αν υπάρχει αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στην επισκεψιμότητα της λίμνης από τα φλαμίγο. Για τους σκοπούς της έρευνας οι μαθητές αρχικά έψαξαν και αξιοποίησαν δεδομένα αντλώντας πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από το διαδίκτυο και άλλες πηγές, οριοθετώντας έτσι το πρόβλημα. Στη συνέχεια, το βασικό κομάτι της έρευνας στηρίχθηκε στην συλλογή και σύγκριση δορυφορικών εικόνων από την περιοχή μελέτης μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής Eo Browser. Συμπληρωματικά πραγματοποιήθηκαν και επιτόπου παρατηρήσεις και λήψεις φωτογραφιών στην περιοχή ενδιαφέροντος ενώ υπήρχε και αρχικός προγραματισμός γα την χρήση drone για εναέριες λήψεις.
La méthodologie de recherche a été initialement organisée autour des axes suivants :
1) Étude documentaire sur le domaine d'intérêt des étudiants et recherche d'informations.
2) Visite de la zone et observation sur place (principalement en ce qui concerne l'arrivée des flamants roses dans le lac cette année), prise de photos terrestres et aériennes (avec un drone),
3) Traitement et analyse de l'imagerie satellite de la zone d'étude à l'aide de l'application web Sentinel Hub Eo Browser.
Lors de l'étape de recherche d'images satellites, les étudiants ont été répartis en groupes de travail afin de partager la charge de travail. Nous avons utilisé le satellite Sentinel 2 et une recherche d'images de 2016 à aujourd'hui pour comparer l'état de la zone humide au fil du temps et la présence d'eau dans l'étang. Les étudiants ont utilisé l'indice hydrique normalisé NDWI dans les images satellites disponibles par mois et par année.
Les principales conclusions auxquelles les étudiants sont parvenus dans le cadre de leurs recherches à l'aide des outils mentionnés ci-dessus sont résumées ci-dessous.
En général, on observe que le lac a été lent à se remplir d'eau ces dernières années (2016 - 2023) et qu'un remplissage partiel est observé dans de nombreux cas jusqu'en janvier. De février à avril, la quantité d'eau semble être la plus élevée et après mai, elle commence à diminuer de manière significative. Ceci est dû à une diminution de la fréquence des précipitations combinée à des températures moyennes plus élevées.
Les élèves concluent également que le niveau de l'eau est généralement bas et que la quantité d'eau est faible la plupart de l'année. Cela peut avoir un effet négatif et affecter les périodes pendant lesquelles les flamants roses arrivent au lac pour se reproduire, car la zone humide a besoin d'eau à cette fin.
De plus, au cours de la période biennale 2018-2020, les étudiants ont observé une nette diminution des niveaux d'eau dans la partie ouest du lac. Enfin, il est bon de poursuivre les recherches.
Η μεθοδολογία της έρευνας οργανώθηκε αρχικά στους εξής άξονες :
1) Βιβλιογραφική μελέτη για την περιοχή ενδιαφέροντος από τους μαθητές και εύρεση πληροφοριών.
2) Επίσκεψη στην περιοχή και επί τόπου παρατήρηση (κυρίως σχετικά με την άφιξη των φλαμίγο στη λίμνη για το φέτος), λήψη επίγειων φωτογραφιών και εναέριων (με drone),
3) Επεξεργασία και ανάλυση δορυφορικών εικόνων από την περιοχή έρευνας με την διαδικτυακή εφαρμογή Sentinel Hub Eo Browser.
Κατά το στάδιο της αναζήτησης δορυφορικών εικόνων οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες εργασίας για να επιμεριστεί ο όγος εργασίας. Χρησιμοποιήσαμε τον δορυφόρο Sentinel 2 και μια αναζητήσαμε εικόνες από το 2016 έως και σήμερα για να. συγκρίνουμε την κατάσταση του υγρότοπου με την πάροδο του χρόνου και την παρουσία νερού στην λιμνούλα. Οι μαθητές χρησιμοποίησαν τον κανονικοποιημένο δείκτη νερού NDWI στις διαθέσιμες δορυφορικές εικόνες ανά μήνα και έτος.
Τα βασικά συμπεράσματα που κατέληξαν οι μαθητές μέσα από την έρευνα τους με τα εργαλεία που προαναφέραμε συνοψίζονται παρακάτω.
Γενικά παρατηρείται ότι η λίμνη αργεί να γεμίσει με νερό τα τελευταία χρόνια (2016 - 2023) και παρατηρείται μερική πληρότητα σε πολλές περιπτώσεις μέχρι και τον Ιανουάριο. Από τον Φεβρουάριο μέχρι και τον Απρίλιο φαίνεται να έχει την μεγαλύτερη ποσότητα ενώ μετά τον Μάιο αρχίζει να ελατώνεται σημαντικά. Αυτό οφείλεται στην μείωση της συχνότητας των βροχοπτώσεων σε συνδυασμό με τις υψηλότερες μέσες θερμοκρασίες.
Ένα άλλο συμπέρασμα που καταλήγουν οι μαθητές είναι ότι γενικά η στάθμη του είναι χαμηλή και η ποσότητα νερού είναι μικρή το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Αυτό μπορεί να επιδρά αρνητικά και να επηρεάζει τις περιόδους που φτάνουν τα φλαμίνγκο στη λίμνη για να αναπαραχθούν καθώς για αυτό το σκοπό είναι απαραίτητη η παρουσία νερού στην υδροβιότοπο.
Επίσης κατά τη διετία 2018-2020 οι μαθητές διαπίστωσαν αισθητή μείωση της στάθμης του νερού στο δυτικό τμήμα της λίμνης. Τέλος είναι καλό να συνεχιστεί η έρευνα περαιτέρω.
Il est vrai que l'une des visions initiales des étudiants impliqués dans le projet et du chef de l'équipe de recherche était, à l'occasion de "climate detectives", de commencer un suivi continu de l'état de la zone humide en prenant des données sur le terrain (échantillonnage, photos au sol/par drone) et en traitant les données satellitaires par des applications web telles que Eo Browser. L'objectif final était également de sensibiliser les élèves au problème, au changement climatique et à ses effets directs sur nos terres et nos vies. Les témoignages des élèves qui ont participé au projet montrent clairement que les objectifs précédents ont été atteints dans une certaine mesure. Ce dont les étudiants ressentent le besoin et ce à quoi ils pensent pour l'avenir, c'est de contribuer à la solution du problème par des actions visant à informer les citoyens sur la question, le problème, les données, la manière dont ils ont fait leurs recherches pendant tout ce temps. Leur préoccupation actuelle est de diffuser les résultats et de sensibiliser la société et l'État. Ils sont convaincus que chacun d'entre nous peut faire la différence et faire partie de la solution au problème.
Είναι αλήθεια ότι μία από τις αρχικές βλέψεις των μαθητών που ασχολήθηκαν με το project αλλά και του υπευθύνου της ερευνητικής ομάδας ήταν με αφορμή το "climate detectives" να ξεκινήσει μία συνεχής παρακολούθηση της κατάστασης του υδροβιότοπου με λήψη δεδομένων πεδίου (δειγματοληψίε, φωτογραφίες επίγειες/εναέριες-drone) και μέσω επεξεργασίας δορυφορικών δεδομένων από διαδικτυακές εφαρμογές όπως o Eo Browser. Επίσης απώτερος σκοπός ήταν οι μαθητές να γνωρίσουν το πρόβλημα, να ευαισθητοποιηθούν στο θέμα της κλιματικής αλλαγής και των άμεσων επιδράσεων που έχει αυτή στον τόπο μας και στις ζωές μας. Γίνεται φανερό από τις μαρτυρίες των μαθητών που ασχολήθηκαν με το πρόγραμα πως τα προηγούμενα ως ένα βαθμό έχουν επιτευχθεί. Αυτό που νιώθουν ανάγκη και που σκέφτονται οι μαθητές για τη συνέχεια είναι να συνεισφέρουν στη λύση του προβλήματος μέσα από ενέργειες ενημέρωσης των πολιτών για το θέμα, το πρόβλημα, τα δεδομένα, τον τρόπο που ερεύνησαν όλο αυτό το διάστημα. Μέριμνα τους πλέον αποτελεί η διάχυση των αποτελεσμάτων και η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας αλά και της πολιτείας. Θεωρούν ότι η καθένας από μας μπορεί να κάνει τη διαφορά και να γίνει κομάτι της λύσης του προβλήματος.
Télécharger l'affiche du projet au format PDF
Ce projet a été traduit automatiquement en anglais.
Les projets sont créés par les équipes qui assument l'entière responsabilité des données partagées.
← Tous les projets
EN 
CS 
DA 
ET 
FI 
FR 
DE 
EL 
HU 
IT 
LV 
LT 
NL 
NB 
PL 
PT 
RO 
SK 
SL 
SV 
ES 