Proyectos de los Detectives del Clima 2022-2023
Título del proyecto: "Las vías fluviales del Olimpo y el cambio climático"
Equipo: Los hidronautas de Olympus
16ª Escuela Primaria de Larissa Larissa Grecia 13 Edad del alumno: 10-11 años
¿Cómo afecta el cambio climático a la cantidad y calidad del agua del Monte Olimpo y qué consecuencias tiene para la vida y los cultivos en las zonas semimontañosas del Bajo Olimpo?
Πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την ποσότητα και ποιότητα νερών του Ολύμπου και ποιες οι συνέπειές στη ζωή και τις καλλιέργειες στις ημι-ορεινές περιοχές του Κάτω Ολύμπου;
Las preguntas de investigación del proyecto se referían a las consecuencias a largo plazo del cambio climático en las zonas semimontañosas de Kato Olympus y el delta de Pinios, en relación con:
E1. Cubierta de nieve (acciones D1, D2, D8)
Ε2. Suficiencia cuantitativa y calidad del agua potable/de riego (D3,D4,D9).
Ε3. Frecuencia e intensidad de las precipitaciones y fenómenos meteorológicos extremos (D3,D4,D9).
Ε4. Calidad de vida e impacto en el turismo y la producción agrícola (D3-D7, D9).
El ciclo del agua en el Monte Olimpo implica la conversión de la lluvia y la nieve en flujos superficiales y subterráneos y la salida de los manantiales. Este ciclo fue estudiado por los alumnos mediante a) trabajo en el aula, b) trabajo de campo y c) talleres de expertos.
Tras la formación del profesorado (D8), los alumnos recibieron formación sobre el uso de imágenes por satélite para investigar la cubierta de nieve del monte Olimpo (D1). Estudiaron y compararon las imágenes a lo largo del tiempo (D2). Visitaron Rapsani, en el municipio de Tempe (Olimpo oriental) y, con la ayuda del bibliotecario de la Biblioteca Municipal de Rapsani, Chaido Pantazi, siguieron los cursos de agua (D5): (a) en el barrio alto de Agios Athanasios con fuentes y acequias que regaban los bakshees, (b) en la zona de Anilios para una autopsia de los depósitos de agua y la red de riego superior, (c) una visita al Museo del Vino y la Vid (D5), y (e) una visita a un viñedo del pueblo (D6).
Los alumnos entrevistaron a ancianos residentes/agricultores sobre los cambios en la cantidad y calidad del agua en las últimas décadas y su influencia en la vida cotidiana y los cultivos (D4). Además, los alumnos recibieron una presentación sobre el ciclo del agua en general, el flujo de agua, tanto superficial como subterráneo, en la zona desde el monte Olimpo hasta los manantiales de Agia Paraskevi y el estuario en el Delta. Discutieron el impacto del clima en la cantidad de agua, el valor de la nieve, la lluvia y los manantiales en la calidad del agua de los Pinios y en los cultivos de Rapsani y el Delta.
Τα ερευνητικά ερωτήματα του προγράμματος αφορούσαν στις μακροπρόθεσμες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής σε ημι-ορεινές περιοχές του Κάτω Ολύμπου και στο Δέλτα του Πηνειού, σχετικά με:
Ε1. Χιονοκάλυψη (δράσεις Δ1,Δ2,Δ8).
Ε2. Ποσοτική επάρκεια και ποιότητα πόσιμου/αρδευτικού νερού (Δ3,Δ4,Δ9).
Ε3. Συχνότητα και ένταση κατακρημνίσεων και ακραίων καιρικών φαινομένων (Δ3,Δ4,Δ9).
Ε4. Ποιότητα ζωής και επιπτώσεις σε τουρισμό και αγροτική παραγωγή (Δ3-Δ7,Δ9).
Ο κύκλος νερού στον Όλυμπο περιλαμβάνει τη μετατροπή βροχής και χιονιού σε επιφανειακές και υπόγειες ροές και εκροές από πηγές. Την πορεία αυτή μελέτησαν οι μαθητές με δράσεις α) εργασίας στην αίθουσα, β) επιτόπιας έρευνας, και γ) εργαστηρίων από ειδικούς.
Μετά την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών (Δ8), οι μαθητές εκπαιδεύτηκαν στη χρήση δορυφορικών εικόνων για έρευνα σχετικά με τη χιονοκάλυψη του Ολύμπου (Δ1). Μελέτησαν και συνέκριναν τις εικόνες σε βάθος χρόνου (Δ2). Επισκέφθηκαν τη Ραψάνη του Δήμου Τεμπών (Ανατολικό Όλυμπο) και με τη βοήθεια της βιβλιοθηκονόμου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ραψάνης, Χάιδως Πανταζή, ακολούθησαν τους δρόμους του νερού (Δ5): α)στην άνω συνοικία του Αγίου Αθανασίου με βρύσες και αυλάκια που ποτίζουν μπαξέδες, β) στην περιοχή Ανήλιου για αυτοψία στις δεξαμενές ύδρευσης και στο άνω δίκτυο άρδευσης, γ) ξενάγηση στο Μουσείο Οίνου και Αμπέλου (Δ5), και ε) επίσκεψη σε αμπελώνα του χωριού (Δ6).
Οι μαθητές πήραν συνέντευξη από ηλικιωμένους κατοίκους/αγρότες σχετικά με τις μεταβολές της ποσότητας και της ποιότητας του νερού τις τελευταίες δεκαετίες και την επιρροή στην καθημερινότητα και στις καλλιέργειες (Δ4). Τέλος, οι μαθητές παρακολούθησαν εργαστήριο, όπου ο Δρ. Γιάννης Κοντός, ειδικός στη διαχείριση υδατικών πόρων, τους παρουσίασε τον κύκλο του νερού γενικά, τη ροή των νερών, επιφανειακών και υπόγειων, στην περιοχή από τον Όλυμπο μέχρι τις πηγές της Αγίας Παρασκευής και τις εκβολές στο Δέλτα. Συζήτησαν για τις επιπτώσεις της κλιματικής στην ποσότητα των νερών, την αξία του χιονιού, των βροχών και των πηγών στην ποιότητα του νερού του Πηνειού και στις καλλιέργειες στη Ραψάνη και στο Δέλτα.
Los resultados y conclusiones están vinculados a las acciones individuales:
D1,D2,D8: Los estudiantes que utilizaron la plataforma centinela-hub exploraron imágenes de satélite a lo largo de un periodo de años y observaron pruebas de una disminución de las nevadas, pero también de una disminución del periodo de tiempo de la capa de nieve.
D4: A partir de las entrevistas registraron el cambio del clima, la reducción del caudal de los arroyos, la desecación de los manantiales y las precipitaciones menos frecuentes pero a menudo más intensas, y la minimización de las nevadas. También relacionaron estas cifras con el cambio en las condiciones de cultivo de los viñedos, que han pasado de ser de secano a ser necesariamente de regadío.
D5,D6: La visita al Museo y a un viñedo real les proporcionó conocimientos más especializados sobre las necesidades del viñedo y el proceso de transformación de la uva en vino. También aprendieron sobre el regreso de los agricultores a las variedades antiguas tras un cambio temporal a variedades no autóctonas, ya que las antiguas se adaptaban mejor al clima de la región, incluso en condiciones de reducción de agua y aumento de temperatura.
D9: El taller sobre el agua y la gestión de los recursos hídricos reunió ahora teóricamente toda la información que habían recopilado para comprender la complejidad del ciclo del agua y cómo afecta el cambio climático a las aguas superficiales y subterráneas, los manantiales, la calidad del agua y los cultivos.
D3: En la fase final, los alumnos analizaron todos los hallazgos del trabajo de campo y de laboratorio, registraron los resultados y, con pensamiento crítico, extrajeron conclusiones y recomendaciones.
Τα αποτελέσματα και συμπεράσματα συνδέονται με τις επιμέρους δράσεις:
Δ1,Δ2,Δ8: Οι μαθητές με τη χρήση της πλατφόρμας sentinel-hub εξερεύνησαν δορυφορικές εικόνες σε βάθος ετών και είδαν ενδείξεις για τη μείωση των χιονοπτώσεων, αλλά και τη μείωση της χρονικής περιόδου χιονοκάλυψης.
Δ4: Από τις συνεντεύξεις κατέγραψαν την αλλαγή του καιρού, τη μείωση της ροής σε ρέματα, το στέρεμα πηγών και τις λιγότερες σε αριθμό αλλά συχνά πιο έντονες βροχοπτώσεις, και την ελαχιστοποίηση των χιονοπτώσεων. Επίσης, συνέδεσαν τα στοιχεία αυτά με την αλλαγή των συνθηκών καλλιέργειας των αμπελιών, που από ξερικές καλιέργειες πλέον είναι αναγκαστικά ποτιστικές.
Δ5,Δ6: Η επίσκεψη στο Μουσείο και σε πραγματικό αμπελώνα τους έδωσε πιο εξειδικευμένες γνώσεις σχετικά με τις ανάγκες του αμπελιού και τη διαδικασία μετατροπής των σταφυλιών σε κρασί. Έμαθαν και για την επιστροφή των αγροτών σε παλιές ποικιλίες μετά από προσωρινή στροφή σε ξενόφερτες, καθώς οι παλιές ήταν καλύτερα προσαρμοσμένες στο κλίμα της περιοχής, ακόμα και σε συνθήκες μειωμένων νερών και αυξημένης θερμοκρασίας.
Δ9: Το εργαστήριο σχετικά με τα νερά και τη διαχείρισή τους έδεσε πλέον θεωρητικά όλες τις πληροφορίες που μάζεψαν, ώστε να κατανοήσουν την πολυπλοκότητα του κύκλου του νερού και πώς επηρεάζουν οι κλιματικές μεταβολές τα επιφανειακά και υπόγεια νερά, τις πηγές, την ποιότητα των νερών και τις καλλιέργειες.
Δ3: Στο τελικό στάδιο, οι μαθητές ανέλυσαν όλα τα ευρήματα από τις επιτόπιες έρευνες και το εργαστήριο, κατέγραψαν τα αποτελέσματα και με κριτική σκέψη συνέθεσαν συμπεράσματα και προτάσεις.
A través de sus investigaciones y del análisis de sus hallazgos y resultados, los estudiantes procedieron a formular propuestas para mitigar los problemas causados por el cambio climático, pero también para reducir el propio problema:
1- Mejor uso del agua de abastecimiento mediante la aplicación de buenas prácticas y el ahorro.
2 - Mejor uso del agua de riego con mejores prácticas como el riego por goteo en lugar de utilizar aspersores, regar durante las horas de bajas temperaturas, etc.
3-Menos emisiones de gases de efecto invernadero con menos uso del coche y más desplazamientos a pie y uso de bicicletas y patines.
4- Un cambio hacia formas de energía blandas y renovables.
5-Seguimiento de la evolución de las nevadas, las precipitaciones y todas las variables relacionadas con el clima.
Οι μαθητές μέσα από την έρευνά τους και την ανάλυση των ευρημάτων και των αποτελεσμάτων τους, προχώρησαν στη διατύπωση προτάσεων για την άμβλυνση των προβλημάτων που επιφέρει η κλιματική αλλαγή, αλλά και τη μείωση του ίδιου του προβλήματος:
1-Ορθότερη χρήση του νερού ύδρευσης με εφαρμογή καλών πρακτικών και εξοικονόμηση.
2-Ορθότερη χρήση του νερού άρδευσης με καλύτερες πρακτικές, όπως σταγόνες και όχι χρήση μπεκ, πότισμα σε ώρες με χαμηλή θερμοκρασία κλπ.
3-Λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου με λιγότερη χρήση αυτοκινήτου και περισσότερο περπάτημα και χρήση ποδηλάτου η πατινιών.
4- Στροφή σε ήπιες και ανανεώσιμες μορφές ενέργειας.
5-Παρακολούθηση της πορείας της χιονόπτωσης, των βροχών και όλων των μεγεθών σχετικών με το κλίμα.
Descargar el cartel del proyecto en PDF
Este proyecto se tradujo automáticamente al inglés.
Los equipos crean los proyectos y asumen toda la responsabilidad de los datos compartidos.
← Todos los proyectos