Project title: Καταγραφή και αποκατάσταση της καμένης έκτασης του δάσους της Δαδιάς

Kalamaria 6th High School   Thessaloniki   Greece

Ο Εθνικός Δρυμός της Δαδιάς, μια προστατευόμενη περιοχή ενταγμένη στο Ευρωπαϊκό δίκτυο περιοχών Natura, υπέστη τον Αύγουστο του 2023 μια ανεπανάληπτη καταστροφή, καθώς πυρκαγιά κατέκαψε το 50% του Δρυμού. Συνολικά περισσότερα από 900.000 στρέμματα δασικής κυρίως βλάστησης κάηκαν, αποτελώντας τη μεγαλύτερη καταγεγραμμένη δασική φωτιά στην Ευρώπη. Η περιοχή που κάηκε έχει απότομο ανάγλυφο και η αποψίλωσή της από την κωνοφόρο αλλά και την πλατύφυλλο βλάστηση ενέχει κινδύνους εμφάνισης πλημμυρικών φαινομένων. Οι συνέπειες δηλαδή της πυρκαγιάς προεκτείνονται στο χρόνο και αποτελούν μια διαρκή απειλή για το οικοσύστημα, τον άνθρωπο και τις οικονομικές δραστηριότητές του. Πράγματι, ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας της περιοχής, δηλαδή η γεωργία και η κτηνοτροφία, κινδυνεύουν από τη μεταφορά λάσπης και πάσης φύσης φερτών υλικών. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα η χαρτογράφηση της λεκάνης απορροής και κυρίως πως θα διαμορφωθεί μετά την απώλεια της βλάστησης, προκειμένου να προβλεφθούν και να αποφευχθούν πλημμυρικά φαινόμενα.

Οι μαθητές και μαθήτριες αξιοποιώντας τα ελεύθερα δεδομένα του Sentinel Hub EO Browser οριοθέτησαν την καμένη περιοχή από δορυφορικές φωτογραφίες στο ορατό φάσμα αλλά και με τη χρήση του Κανονικοποιημένου Δείκτη Βλάστησης (Normalized Difference Vegetation Index). Με τη χρήση τους επιβεβαιώθηκε πως η συνολική καμένη έκταση ξεπερνάει τα 900.000 στρέμματα, ένα νούμερο το οποίο συμφωνεί με την ανακοινώσιμα νούμερα από τους επίσημους φορείς του κράτους. Με βάση όσα αναφέρθηκαν, είναι φανερό πως οι μαθητές και οι μαθήτριες εργάστηκαν με επιστημονικό τρόπο, περίπου όπως οι δασολόγοι που πραγματοποιούν φωτοερμηνεία δασικών περιοχών με σύγχρονες μεθόδους τηλεπισκόπησης και επεξεργασίας εικόνας.

Αναφορικά με το δεύτερο σκέλος της εργασίας, η καταγραφή της λεκάνης απορροής από δορυφορικά δεδομένα αποτέλεσε μεγαλύτερη πρόκληση για τους μαθητές και μαθήτριες που ανέλαβαν το συγκεκριμένο εγχείρημα. Η χωρική ανάλυση των δορυφορικών εικόνων δεν ήταν αρκετά μεγάλη ώστε να μπορέσουν οι μαθητές/τριες να διακρίνουν γεωμορφολογικούς σχηματισμούς όπως χείμαρρους και ρυάκια, τα οποία δυνητικά θα μπορούσαν να μεταφέρουν σε μια ισχυρή βροχόπτωση τόνους λάσπης και φερτών υλικών από το καμένο δάσος στις πεδιάδες του νομού Έβρου. Οι μαθητές/τριες επιχείρησαν από φωτογραφίες στο ορατό αλλά με τη χρήση του Κανονικοποιημένου Δείκτη Νερού (Normalized Difference Water Index – NDWI) να εντοπίσουν τμήματα της λεκάνης απορροής όμως αυτό δεν κατέστη δυνατό.

Η πρόταση των μαθητριών και των μαθητών είναι πως πέραν των δορυφορικών δεδομένων απαιτούνται δεδομένα μεγαλύτερη χωρικής ανάλυσης από εναέριες πλατφόρμες όπως από Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα τα οποία θα φέρουν κατάλληλους αισθητήρες προκειμένου να εντοπίσουν τα σημεία ενδιαφέροντος. Επιπλέον χρειάζεται η συνδρομή των τοπικών φορέων όπως του Δασαρχείου, της Περιφέρειας και των πολιτών προκειμένου να σχεδιαστούν, να κατασκευαστούν και να τοποθετηθούν κατάλληλες αντιπλημμυρικές υποδομές που θα αποτρέψουν ή έστω θα μειώσουν τον κίνδυνο πλημμυρικών φαινομένων σε περιοχές με υψηλή πληθυσμιακή πυκνότητα ή οικονομική δραστηριότητα. Φυσικά ένα τέτοιο σχέδιο δεν μπορεί να περατωθεί σε ένα ή δύο χρόνια, ούτε είναι δυνατόν μετά την κατασκευή των υποδομών να σταματήσει η παρακολούθηση της περιοχής. Η επαναφορά του Εθνικού Δρυμού της Δαδιάς απαιτεί τη συνεχή, στενή και αυστηρή παρακολούθηση της περιοχής από τους φορείς της πολιτείας με όλα τα διαθέσιμα μέσα, συντονισμένα και σε βάθος χρόνου.

Projects are created by the teams and they take the full responsibility of the shared data.
← All projects